นิทานพื้นบ้านภาคอีสาน เรื่อง ท้าวโสวัจ อักษรธรรม ๒ ผูก วัดโพนเมือง ต.โพนเมือง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี ท้าวโสวัจเป็นโอรสของท้าวพรหมทัตกับนางจันทาเทวี เกิดมาพร้อมกับพระขรรค์และม้ามณีกาบ เมื่อเจริญวัยได้รับสารเสี่ยงทายมาตามน้ำเพื่อหาเนื้อคู่ของนางประทุมมาซึ่งเป็นบุตรบุญธรรมของพระฤาษี จึงตามไปพบและได้อยู่กินฉันท์สามีภรรยา วันหนึ่งทั้งสองออกไปหาผลไม้ในป่า ท้าวโสวัจถูกนายพรานลอบประหารชีวิตชิงเอานางประทุมมาไป ภายหลังนางประทุมมาลอบสังหารนายพรานแล้วก็พเนจรไปเรื่อยๆ พระฤาษีคอยคนทั้งสองไม่เห็นกลับมาจึงออกติดตาม ไปพบท้าวโสวัจนอนตายอยู่จึงชุบชีวิตใหม่แล้วสอนวิชาอาคมให้ เมื่อเรียนสำเร็จแล้วท้าวโสวัจได้ออกติดตามหานางประทุมมาจนล่วงเข้าไปในเมืองยักษ์ และลักลอบได้เสียกับลูกสาวยักษ์ชื่อนางสุภะลักษณ์จนตั้งครรภ์ ท้าวโสวัจได้ออกเดินทางตามหานางประทุมมาอีก ส่วนนางสุภะลักษณ์ออกตามหาท้าวโสวัจแต่ไปพบนางประทุมมาซึ่งครรภ์แก่ นางสุภะลักษณ์ช่วยทำคลอดให้นางประทุมมา ผลปรากฏว่าได้ลูกชาย ต่อมานางประทุมมาถูกงูกัดตาย นางสุภะลักษณ์จึงเลี้ยงลูกน้อยพเนจรเรื่อยไปจนถึงเมืองกุมารี เมืองนี้มีแต่ผู้หญิงไม่มีผู้ชาย เจ้าเมืองรับนางไว้เป็นน้อง นางประทุมมานั้นพระอินทร์ได้ลงมาช่วยชุบชีวิตขึ้นใหม่และนางก็บวชเป็นชี ส่วนท้าวโสวัจเดินทางตามหานางประทุมมาพบกับลูกสาวพญานาคและได้นางนาคเป็นภรรยาอีกคน แล้วเดินทางต่อไป เมื่อพบนางประทุมมาที่บวชเป็นชีแล้วจึงให้สึกแล้วเดินทางออกตามหานางสุภะลักษณ์จนพบที่เมืองกุมารี ท้าวโสวัจได้นางกุมารีที่เป็นเจ้าเมืองเป็นภรรยาอีกคน และท้าวโสวัจก็ไปตามเอานางนาคที่เมืองบาดาลให้มาอยู่ในเมืองมนุษย์ด้วยกัน ทั้งหมดพากันกลับไปยังเมืองของท้าวโสวัจและครองราชย์อย่างมีความสุข